Mowa bezdźwięczna

Jest to jeden w rodzajów dyslalii (wad wymowy). Polega na tym, że głoski dźwięczne w obrębie poszczególnych par są realizowane w postaci ich bezdźwięcznych odpowiedników, czyli są wymawiane bez udziału więzadeł głosowych lub mogą być wymawiane półdźwięcznie (wyjątkiem są samogłoski). Dziecko zamiast głoski „w” wymawia „f”, zamiast „b”-„p”, „g”-„k”, „ź”-„ś”, „z”-„s”, „dz”-„c”, „ż”-„sz”, „dż”-„cz”. 

Mowa bezdźwięczna prowadzi do znacznego zniekształcenia fonetycznego wyrazów, a czasami także to zmiany ich znaczenia, np. „koza”-„kosa”, „domek”-„tomek”, „medal”-„metal”.

Mowa bezdźwięczna może mieć postać całkowitą - 13 par głosek opozycyjnych wymawianych jest bezdźwięcznie lub częściową - tylko niektóre głoski są realizowane bezdźwięcznie. Postać częściowa jest często okresem przejściowym w terapii logopedycznej. 

Ćwiczenia pomocne w eliminowaniu tej wady wymowy, to ćwiczenia zwiększające napięcie mięśniowe narządów artykulacyjnych (warg, policzków, języka):

• cmokanie, 
• parskanie,
• nabieranie powietrza w policzki i gwałtowne wypuszczanie, 
• mruczenie, nucenie melodii.

Ważnym elementem są też ćwiczenia słuchowe rozwijające słuch fonematyczny:

• rozpoznawani odgłosów zwierząt, dźwięków otoczenia,
• odtwarzanie usłyszanego rytmu, 
• słuchanie wypowiedzi o prostej treści, np. ,,To dom. Tu mieszka Ala”, a następnie rysowanie przez dziecko tylu kółek kółek ile jest zdań.
• układanie przez dziecko zdań składających się z określonej liczby wyrazów, 
• dopowiadanie słów, np. pomidor jest czerwony, marchewka jest….. (pomarańczowa),
• podział wyrazów na sylaby.

Następnie należy pokazać dziecku różnicę między głoskami dźwięcznym a bezdźwięcznymi, aby to zrobić należy poprosić dziecko o przyłożenie dłoni do krtani przy wymowie głoski dźwięcznej, aby poczuło wibrację. 

Zamieszczone wyżej ćwiczenia mogą być realizowane w domu z dzieckiem przez rodzica. 

logopeda: Aleksandra Wąsiewicz